Biografie Harcerskie
Anna Proszowska urodziła się 23 lipca 1904r. w rodzinie górniczej w Piekarach. Po ukończeniu szkoły ludowej w rodzinnej miejscowości, pracowała przy pracach drukarskich w wydawnictwie "Katolik" w Bytomiu, a następnie uczyła się u pana Rajewskiego w Zakładzie Prowadzenia Ksiąg Kupieckich między innymi pisania na maszynie. W 1917r. ojciec Proszowskiej uległ wypadkowi na kopalni i zdecydowanie pogorszyła się sytuacja finansowa rodziny.
Na początku 1921r. Proszowskiej (mającej wówczas 16 lat) udało się znaleźć zatrudnienie w Komisariacie Plebiscytowym w Bytomiu.
Legitymacja Anny Proszowskiej z 1921r. z Komisariatu Plebiscytowego
Pracowała tam jako stenotypistka do maja 1921r. Zaś następnie przy likwidacji Komisariatu do sierpnia 1921r.
Druhna Anna Proszowska, zaznaczona strzałką
w wydziale prasowym Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu
Anna Proszowska - stoi w środku po lewej stronie
wśród pracowników Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu w 1920r.
W tym czasie z polecenia druhny Wandy Jordanówny, a na prośbę ówczesnego drużynowego męskiej drużyny harcerskiej w Piekarach Śląskich - druha Alfonsa Kurzaca, wraz z Jadwigą Janicką założyła Żeńską Drużynę Harcerek im. Marii Konopnickiej w Piekarach Niemieckich.
Druhna Anna Proszowska po lewej stronie
pieczątka Żeńskiej Drużyny im. Marii Konopnickiej w Piekarach Śl.
W sierpniu 1922r. została zatrudniona jako maszynistka i stenotypistka w Zakładzie Psychiatrycznym w Lublińcu przez działacza plebiscytowego i dyrektora tegoż szpitala doktora Emila Cyrana.
Doktor Emil Cyran, drugi od lewej
wielki przyjaciel harcerzy, dyrektor szpitala psychiatrycznego
W latach 1922-1924 druhna Proszowska dojeżdżała do pracy harcerskiej z Lublińca do Piekar Śląskich. Wkrótce, z polecenia druhny Wandy Jordan w 1923 roku założyła pierwszą drużynę harcerek w Lublińcu. Drużyna ta w 1924r. przyjęła nazwę I pozaszkolnej Żeńskiej Drużyny Harcerek im. "Dębów".
Proszowska trafiła na podatny grunt i drużyna zaczęła funkcjonować z dużym rozmachem. W swojej pracy harcerskiej często korzystała ze śpiewnika "Zbiór starych górnośląskich pieśni ludowych z nutami" według dr. med. Rogera oraz z "Książeczki dla katolickiego Ludu Polskiego" - księdza Konstantego Damrota (Czesława Lubińskiego).
Wiersze księdza Damrota z których korzystała w swojej pracy harcerskiej
druhna Anna Proszowska
Zastępowymi w tej drużynie w pierwszych latach jej funkcjonowania były Władysława Kiser i Helena Pilarska (później Leśniewicz). Ta ostatnia przejęła w 1926 roku obowiązki od Anny Proszowskiej, która po wyjściu za mąż, za Jana Stanusza - zrezygnowała najpierw z prowadzenia drużyny, a następnie z harcerstwa w ogóle.
Druhna Anna Proszowska - Stanusz zmarła 27 listopada 1996r i została pochowana na cmentarzu parafialnym w Lublińcu.
Grób Anny Proszowskiej Stanusz na cmentarzu w Lublińcu
Na podstawie:
Wspomnienia - Anna Proszowska
Archiwum Hufca ZHP Lubliniec
Archiwum Państwowe w Katowicach
Zdjęcia:
Archiwum Hufca ZHP Lubliniec
Zasoby Biblioteki Śląskiej w Katowicach
Archiwum Państwowe w Katowicach
Dominik Dłubała