Stanisław Stanisz
Stanisław Stanisz(Stanik) urodził się 13 stycznia 1909r w Tąpkowicach (obecnie powiat tarnogórski) w domu Piotra i Antoniny z domu Urbańczyk. W latach 1922-1927 był uczniem Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego im.Karola Miarki w Tarnowskich Górach, gdzie w czerwcu 1927r. otrzymał świadectwo dojrzałości.
Budynek Seminarium Nauczycielskiego w Tarnowskich Górach,
które ukończył Stanisław Stanisz
Po ukończeniu szkoły - 1 września 1927r Stanisław Stanisz rozpoczął pracę w Szkole Powszechnej nr 3 w Radzionkowie jako nauczyciel tymczasowy, nadal się kształcąc w Instytucie Pedagogicznym w Katowicach (Studium Pedagogiczne 1930-1932). W 1932r. zdał II egzamin nauczycielski i został nauczycielem stałym. W tym samy roku, rozpoczął studia nauczycielskie w Państwowym Instytucie Robót Ręcznych w Warszawie, a 15 czerwca 1934r. zdał pomyślnie egzamin, który pozwalał mu uczyć przedmiotu "roboty ręczne" w szkołach średnich, ogólnokształcących i w seminariach nauczycielskich.
Siedziba PIRR-u w budynku przy ul. Górczewskiej 8 w Warszawie,
Czy z harcerstwem Stanisław Stanisz zetknął się w Seminarium W Tarnowskich Górach - niewykluczone, faktem jest natomiast, że od początku pracy nauczycielskiej w Radzionkowie prowadził drużyny harcerskie, między innymi: MDH im. Karola Miarki w Rojcy, czy MDH im. Stanisława Żółkiewskiego w Radzionkowie. W 1933r. otrzymał stopień podharcmistrza. W 1934r. Stanisz brany był pod uwagę jako kandydat na komendanta Hufca Tarnogórskiego.
Komendantem jednak nie zostaje, za to latem 1934r. przeprowadza się do Lublińca i rozpoczyna pracę w Szkole Powszechnej w Lublińcu, oraz w lublinieckim Państwowym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza (w wymiarze kilku godzin) jako nauczyciel zajęć praktycznych i rysunków.
Stanisław Stanisz wśród kadry Szkoły Powszechnej w Lublińcu w 1936r.
stoi w rzędzie trzecim, trzeci od lewej (nr 9)
Od początku swojego pobytu w Lublińcu - aktywnie włącza się w pracę harcerską. W 1935r. został opiekunem I Męskiej Drużyny Harcerskiej im. Tadeusza Kościuszki, która działała na terenie Gimnazjum. Funkcję tą pełnił do 1937r. Wraz z harcerzami z tej drużyny latem 1935r. wyjechał na Jubileuszowy Zlot Harcerstwa w Spale.
Jubileuszowy Zlot Harcerstwa w Spale w 1935r.
stoją od lewej: Stanisław Stanisz, Alojzy Kapłonek, Gerard Słota, Alojzy Gajek, Józef Bryś
Kiedy w 1934r. powstał Krąg Starszoharcerski im. Konstantego Damrota, wstąpił do niego i został wybrany z/cą kierownika Kręgu.
Krąg Starszoharcerski przy Komendzie Hufca ZHP Lubliniec
druh Stanisz stoi w drugim rzędzie, drugi od lewej strony
W marcu 1937r. przejmuje Hufiec ZHP Lubliniec po druhu Ludwiku Klamie. W maju zostaje harcmistrzem. Jednak nie długo kieruje Hufcem bowiem, już w październiku przekazuje funkcję komendanta - druhowi Alojzemu Gajkowi.
Nieustannie doskonali się jako nauczyciel. W latach 1935-1937 jest słuchaczem 2-letniego kursu dla psychologów szkolnych w Instytucie Pedagogicznym w Katowicach. W 1936r. zostaje przeniesiony do nowo powstałej Szkoły Powszechnej nr 1 w Lublińcu. Od tego też roku rozpoczyna pracę w wymiarze kilku godzin w Ślaskim Zakładzie dla Głuchoniemych w Lublińcu (jako nauczyciel przysposobienia zawodowego). W 1937r. otrzymuje w Gimnazjum pełny etat. jednak nadal w wymiarze kilku godzin będzie uczył zarówno w szkole powszechnej jak i w Zakładzie. Odrzuca propozycję jednej ze szkół średnich we Lwowie, która chce go zatrudnić - tłumacząc się, że pragnie pracować na Górnym Śląsku.
Latem 1938r. wyjeżdża do Krynicy, gdzie jest odpowiedzialny za program na Zgrupowaniu Obozu Drużyn Harcerskich będących pod opieką Rodziny Kolejowej. W październiku 1938r. ponownie zostaje Komendantem lublinieckiego Hufca. Po raz kolejny jego kadencja nie jest długa, najprawdopodobniej latem 1939r. hufcowym zostaje Józef Pilarczyk. Jeszcze jesienią 1938r. powstaje Szczep przy Gimnazjum w Lublińcu, na czele którego staje Stanisz. W styczniu 1939r. pomaga w przeprowadzeniu w chorągwianego kursu kierowników zimowisk w Istebnej.
W czasie wojny pracuje jako nauczyciel i stolarz w Zakładzie Głuchoniemych we Lwowie.
Zakład dla głuchoniemych we Lwowie w 1931r.
Po zakończeniu wojny przez pięć lat jest nauczycielem w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Chorzowie i studiuje w Krakowie na Uniwersytecie Jagielońskim pedagogikę i psychologię.
Na początku lat 50-tych Stanisław Stanisz przeprowadził się do Wrocławia, gdzie uczył w Państwowym Liceum Pedagogicznym i w Zakładzie dla Dzieci Głuchych. W 1951r. został kierownikiem w Zasadniczej Szkole Zawodowo Głuchych we Wrocławiu. W zakładzie tym pracował do 1958r.
Wrocławski Zakład dla Głuchoniemych
Następnie przeszedł na emeryturę, przeprowadził się do Tarnowskich Gór i tam też zmarł 9 lipca 1996r. Został pochowany na cmentarzu w Tarnowskich Górach.
Opracowane na podstawie:
Archiwum Hufca Lubliniec
Kronika Szkoły Powszechnej w Lublińcu
Kronika Zakładu dla Dzieci Głuchych we Wrocławiu
Związek Harcerstwa Polskiego. Zarząd Oddziału Śląskiego. Sprawozdanie za rok 1928
Archiwum Państwowe w Katowicach
Zdjęcia:
Archiwum Hufca Lubliniec
Kronika Szkoły Powszechnej w Lublińcu
Kronika Zakładu dla Dzieci Głuchych we Wrocławiu
Zbiory NAC