Historia Hufca Lubliniec

Harcerstwo to nie jest coś, co się umie, ale to jest coś czym się jest.

Koszęcińska kapliczka

Przy skrzyżowaniu ulicy Sobieskiego i Szkolnej, tuż przy Zespole Szkół  w Koszęcinie, otoczona trzema lipami znajduje się kapliczka poświęcona św. Janowi Nepomucenowi. Kapliczka, tak jak i otaczające ją lipy - według tradycji, zostały posadzone na pamiątkę przemarszu wojsk króla Jana III Sobieskiego, który w 1683r. maszerował tędy na Wiedeń. W miejscu tym, jak mówi legenda obozował przez dwa dni polski oddział podążający z Wielkopolski w stronę Tarnowskich Gór, gdzie miał dołączyć do reszty wojska.

gw poch swita
Husaria Jana III Sobieskiego
podczas "Gwarków" w Tarnowskich Górach

Kiedy dokładnie zasadzono lipy nie wiadomo, podobnie nie znana jest data powstania kapliczki,

kapliczkakoszwcin2021
Kapliczka w Koszęcinie, obraz wykonany na podstawie archiwalnego zdjęcia
jeszcze przed wybudowaniem szkoły powszechnej

a także drewnianej, polichromowanej figury Jana Nepomucena z biretem na głowie i bardzo smutną miną, która wykonał nieznany artysta ludowy.

 mlodziezkapliczk20201
Młodzież szkolna przed kapliczką w 1935r.

W okresie międzywojennym, w latach 30-tych najprawdopodobniej odbywały się tutaj przyrzeczenia harcerskie - MDH. im. Tadeusza Kościuszki.

koszeicnkapliczka
Kapliczka z rzeźbą Nepomucena (lata 20-te)

W czasie wojny, najpewniej pod koniec 1941r. grupa miejscowej prohitlerowskiej młodzieży postanowiła zniszczyć to miejsce. W tym celu wynoszono z kapliczki figurkę świętego, rzucając ją w śnieg, w różnych miejscach wsi. Takie traktowanie Nepomucena poskutkowało częściowym zniszczeniem figury, w tym odłamaniem ręki świętego. By nie dopuścić do dalszego bezczeszczenia figury, mieszkańcy Koszęcina ukryli figurę. Zaś władze niemieckie - w 1942r. ścięły lipy i zburzyły kapliczkę.

 1256
Kapliczka świętego Jana Nepomucena
zdjęcie lata 30-te XX wieku

Jesienią 1945r. harcerze koszęcińscy, których ówczesnym drużynowym był Alojzy Janeczek, postanowili odbudować kapliczkę. Jak wspomina ówczesny harcerz Jan Myrcik: "W celu pozyskania materiału na kapliczkę, Młodsi harcerze pod opieką starszych instruktorów, piechotą wybierali się do Bruśka, by tam na swoje wózki - ładować cegły (po 30-40) z niszczejącej w tym czasie huty. Taki "konwój" złożony z kilkunastu wózków, kilkakrotnie kursował między Koszęcinem, a Bruśkiem". Gdy materiał został zgromadzony, szef działu budowlanego w Zakładzie Psychiatrycznym w Lublińcu - Walter Konig, wykonał dla harcerzy projekt nowej kapliczki. Niestety, ówczesne władze nie wyraziły zgody na budowę. 3 maja 1947r. przy pomocy nadleśniczego Bronisława Gabryela harcerze w miejscu ściętych przez Niemców "lip Sobieskiego" - zasadzili młode trzy lipy, pod którymi zakopali kapsułę czasu, mając nadzieję, że w kapliczkę jeszcze uda się odbudować. Tuż po uroczystości jak wspomina druh Marian Lange: "  W sali gimnastycznej szkoły (która miała wszechstronne zastosowanie) zorganizowano wieczernicę, na które zaproszono mieszkańców Koszęcina. Pamiętam, że recytowałem własny wiersz, którego tematem była odbudowa wspomnianej kapliczki. Wierszyk ten niestety zaginął. Organizatorem tej uroczystości był druh Jerzy Pietrucha."

kapliczkajaneczekfranciszek20178
W taki obrazowy sposób, druh Franciszek Janeczek w stworzonej przez siebie
Kronice I MDH im. Tadeusza Kościuszki w Koszęcinie,
zaznaczył te ważne dla harcerzy koszęcińskich wydarzenie

Lata mijały. Figura św. Jana Nepomucena znajdowała się na poddaszu kościoła św. Trójcy, lipy rosły, a pomysł harcerzy o odbudowie kapliczki pozostawał w sferze marzeń. Dopiero, gdy zmienił się ustrój. Na początku lat 90-tych, pani Aniela Pietrek (ówczesna inspektor oświaty), uzgodniła z ówczesnym wójtem gminy Koszęcin - panem Edmundem Skibickim, że kapliczka zostanie odbudowana. Najprawdopodobniej wiosną 1991r. pan Eryk Czudaj, zakończył odbudowę kapliczki, w której znów pojawił się święty. O uszkodzoną cześć głowy oraz nową rękę zatroszczył się pan Jan Mryka z Kuczowa. Aktywnie - budowniczych kapliczki wspierali ówczesny dyrektor Gminnego Ośrodek Kultury w Koszęcinie - Jan Myrcik (konsultacja historyczna), a także druh Franciszek Janeczek (ze strony harcerskiej). Kapliczkę uroczyście poświęcono, a w jej fundamenty wmurowano akt erekcyjny z zapisaną historią kapliczki.

nepomucen201654e4
Kapliczka przed remontem - w 2013r.

W 2016r. Stowarzyszenie Odnowy Wsi "Nasz Koszęcin", ze środków gminy Koszęcin, odnowiło kapliczkę świętego Jana Nepomucena - wyremontowało dach, elewację oraz jej wnętrze.

kapliczkanepomuc2017Kapliczka św. Jana Nepomucena - widok dzisiejszy (2017r)

Opracowano na podstawie:
Wspomnienia - Jan Myrcik
Wspomnienia - Franciszek Janeczek
Wspomnienia - Edmund Skibicki
Kronika I MDH im. Tadeusza Kościuszki w Koszęcinie

Zdjęcia:
Archiwum Hufca Lubliniec
Kronika I MDH im. Tadeusza Kościuszki w Koszęcinie
Google street
Strona internetowa - http://www.tarnowskiegory.one.pl/
Oberschlesien im Bild, 1929, nr 47