Historia Hufca Lubliniec

Harcerstwo to nie jest coś, co się umie, ale to jest coś czym się jest.

MDH im. Ks. Skorupki przy Małym Seminarium Duchownym Ojców Oblatów Lublińcu

W 1937r. ówczesny Komendant Hufca Alojzy Gajek namówił  Superiora Małego Seminarium Duchownego Ojców Oblatów w Lublińcu - księdza Józefa Cebulę (w  1999r. księdza Józefa ogłoszono błogosławionym) by przy seminarium powstała drużyna harcerska.

ojcowoblat2016tgyh
Małe Seminarium Duchowne i Kościół Ojców Oblatów w Lublińcu

w latach 30-tych

Druh Gajek miał nadzieję, że z drużyny tej, wywodzić się będą przyszli kapelani przy różnych jednostkach harcerskich (hufcach, na obozach stałych i wędrownych), co jak uważał dodatnio wpływałoby na atmosferę i życie harcerskiej wspólnoty.

 ksiadzcebula2016tgy
Ksiądz Superior, błogosławiony Józef Cebula
stoi piaty od lewej strony,
ksiądz Czesław Bartosz,
stoi w górnym rzędzie w samym środku

Ksiądz Cebula wyraził zgodę i wytypował do prowadzenia drużyny księdza Czesława Bartosza, jednak z końcem czerwca 1937r. odszedł do Markowic, a na jego miejsce przyszedł ojciec Karol Brzezina, który jako przełożony klasztoru, od jej powstania się nią opiekował. Druh Alojzy Gajek najpierw przygotował do przyrzeczenia harcerskiego księdza Bartosza oraz księdza Witolda Hadryana (i jeszcze jednego brata, którego nazwisko nie jest znane), które złożyli w celi klasztornej. Ustalił plan działalności przyszłej drużyny oraz szczegóły jej pracy. Po takich przygotowaniach, 2 lutego 1938r. została zawiązana VIII Męska Drużyna Harcerska przy Seminarium, której patronem został ksiądz Ignacy Skorupka (kapelan Wojska Polskiego, który zginął podczas posługi podczas Bitwy Warszawskiej - 14 sierpnia 1920r).

 

Drużyna w momencie powstania była dosyć liczna, składała się z 49 druhów, podzielonych na 5 zastępów: Zwiadowców, Lwów, Kukułek, Orłów i Kotów. Posiadała własną harcówkę w budynku Seminarium, a także została kompletnie umundurowana.

przyrzeczenieskorupki2
Proporce zastępów Drużyny im. ks. Skorupki

Drużyna została podzielona przez druha Alojzego na dwa plutony i przy pomocy druha Henryka Gaczka przeszkolona (druh Gajek odpowiadał za szkolenie w zakresie samarytanki, druh Gaczek z zakresy łączności). Pozostałe zajęcia oraz prace w drużynie prowadził drużynowy - ks. Bartosz, który w tym czasie uczestniczył w kursie drużynowych, zorganizowanym przez Komendę Chorągwi w Katowicach. 

 gajeksamaryt2016
Pomysłodawca założenia drużyny harcerskiej przy seminarium

Alojzy Gajek podczas zajęć z samarytanki

W czerwcu (od 21 do 30) 1938r. drużyna wyjechała na swój pierwszy, dziesięciodniowy, obóz harcerski na Piłce nad Leśnicą koło Lublińca. Komendantem tego obozu został druh Henryk Gaczek, a oboźnym ksiądz Bartosz.

czesławbartoszn2016e23
Ksiądz Czesław Bartosz
drużynowy VIII MDH im. ks. Ignacego Skorupki

W obozie uczestniczyło ponad 50 druhów. Podczas jego trwania, harcerze uczyli się pionierki obozowej i terenoznawstwa. Sami przygotowywali sobie posiłki. Organizowali ogniska harcerskie z gawędą i występami. Wybudowali na terenie obozu ołtarz, przy którym codziennie odprawiano mszę. W niedzielnej eucharystii uczestniczyli także mieszkańcy okolicy.  W czasie obozu wszyscy druhowie zdobyli stopień młodzika, wcześniej pokonawszy bieg harcerski z przeszkodami. Złożyli też przyrzeczenie harcerskie na sztandar Hufca, które odebrał Hufcowy Alojzy Gajek.

przyrzeczenieskorupki
Zdjęcia z przyrzeczenia harcerskiego na Piłce w 1938r.

Ponieważ drużyna składała się z członków mieszkających poza Lublińcem, pozostały okres wakacji, harcerze spędzili w swoich domach rodzinnych. Kilku uczestniczyło w kursach dla zastępowych organizowanych przez Komendę Hufca.

W rocznicę założenia drużyny, 2 lutego1939r,  zaczęto wydawać harcerski 2-tygodnik pt. "W Bratnim Kole". Na treść każdego numeru składała się: gawęda, kronika pisana z humorem, opowiadania, wiersze i swoiste ilustracje.

18 marca 1939r. w Seminarium, miało miejsce niezwykłe wydarzenie, z harcerzami z VIII MDH im. ks. Ignacego Skorupki spotkał się naczelny skaut Kanady, kardynał Jean-Marie Rodrigue Villeneuve. W kronice klasztornej zapisał: "Skaut katolicki, jest przede wszystkim wierny Jezusowi Chrystusowi,; skaut oblat jest także wierny i pełen miłości do swej Matki Niepokalanej Marii Panny."

 scakutkanady2015ty
Spotkanie z Naczelnym Skautem Kanady

kardynałem Jean-Marie Rodrigue Villeneuve
stoi piąty od lewej strony w dolnym rzędzie

Tak świetny rozwój drużyny zatrzymał wybuch II wojny światowej. Seminarium zamknięto, drużynowy Czesław Bartosz opuścił Lubliniec i znalazł się w Słupi Starej, gdzie zaraził się tyfusem podczas posługi. Mimo, iż wyzdrowiał, najprawdopodobie, osłabiony po chorobie, przeziębił się i 5 października 1942r. zmarł na zawał serca, a drużyna zaprzestała swojej działalności.

ojcowoblat2016tgyh23
Grób drużynowego VIII Drużyny Harcerskiej im. księdza Skorupki

na Świętym Krzyżu - księdza Czesława Bartosza

Po wojnie, we wrześniu 1945r. Niższe Seminarium Duchowne O.O w Lublińcu wznowiło swoją działalność. 16 września tegoż roku - ksiądz Witold Hadryan, kapelan Hufca Lubliniec, profesor Seminarium, a także współprowadzący przedwojenną drużynę, ogniskiem na boisku klasztornym zainicjował reaktywację  IV MDH im. ks. Ignacego Skorupki (taką numeracje otrzymała drużyna po wojnie). Na pierwszą zbiórkę stawiło się 40 druhów, których podzielono na 4 zastępy. 

 ksihadrian2016rft
Ksiądz Witold Hadryan, siedzi pierwszy od lewej

oraz członkowie MDH im księdza Skorupki w roku szkolnym 1945/46

Już 12 listopada zostaje poświęcona harcówka, w obecności byłego komendanta Hufca - Ludwika Klamy i superiora ojca Pawła Koppe. 24 kwietnia 1946r. w dniu Świętego Jerzego - patrona harcerzy,  odbyła się uroczystość poświęcenia Sztandaru IV MDH im. ks. Ignacego Skorupki. W uroczystościach tych uczestniczyli: kapelan Chorągwi Śląskiej - ksiądz Franciszek Jastrzębski, Komendant Śląskiej Chorągwi Harcerzy - Wojciech Niederliński, Komendantka Śląskiej Chorągwi Harcerek - Wanda Czekańska, a także władze  Hufca Lubliniec i reprezentacje wszystkich drużyn.

poswiecenihufca2015rtgy

Uroczyste poświęcenie odbyło się o godzinie 18.30 przed grotą w parku Małego Seminarium. Rodzicami chrzestnymi zostali Antonina Rożniewska i Piotr Zbączyniak. Następnie członkowie drużyny złożyli przyrzeczenie na nowo poświęcony sztandar. Dzień zakończyło wspólne dla obu Hufców (żeńskiego i męskiego) ognisko na boisku P.W oraz modlitwa.

 harcerkiposwiecemni1946
I Drużyna Harcerek im. św. Królowej Jadwigi

podczas uroczystości poświęcenia sztandaru IV MDH im. ks. Ignacego Skorupki

19 maja 1946r. harcerze wraz ze swoim drużynowym wzięli udział w uroczystościach 25-lecia Powstania Śląskiego na Górze Świętej Anny,

 goraswanny2016rftg
Harcerze IV MDH im. ks. Ignacego Skorupki

na uroczystościach na Górze Świętej Anny

miesiąc później (27.06) odwiedzili je ponownie, podczas dwudniowej wycieczki. Harcerze zjedli obiad u gościnnych Sióstr Służebniczek w Porębie, a następnie zwiedzili amfiteatr oraz budujący się Pomnik Czynu Powstańczego i na nocleg pojechali do Krapkowic, gdzie następnego dnia zwiedzili miasto oraz fabryki papieru i obuwia.

goraanna124
Harcerze IV MDH im. ks. Ignacego Skorupki

na uroczystościach na Górze Świętej Anny

Latem, od 1 do 14 lipca 1946r. drużyna wyjechała na swój pierwszy obóz do Kochcic pod Lublińcem. Harcerze zostali zakwaterowani w szkole. Podczas obozu druhowie uczyli się pionierki obozowej, topografii, piosenek harcerskich.

obozoblaci2016rftgyhu
Harcerze IV MDH im. ks. Ignacego Skorupki

Wycieczka do lasu

Pomagali okolicznej ludności przy żniwach, przy pracy w parku. Organizowali dla społeczności lokalnej ogniska i występy. Brali udział w biegach i alarmach, a także w licznych wyprawach przyrodniczych.

nadwodaooblaci2016
Harcerze IV MDH im. ks. Ignacego Skorupki
nad wodą

Obozowiczów odwiedził ksiądz superior oraz Komendant Śląskiej Chorągwi Harcerzy - Wojciech Niederliński. 

 obozkochciceniederlinski2016rt

Kolejny rok harcerski przyniósł zwiększenie ilości członków drużyny do ponad 50. Utworzono dwa plutony, dziesięć zastępów. Jeden prowadził ksiądz Witold Hadryan, drugi ojciec Kazimierz Tyc. Harcerze otrzymali po dawnej młodzieżowej organizacji hitlerowskiej werble, trąbki i piszczałki. W związku z tym przy drużynie powstała Orkiestra Harcerska.

3 listopada drużyna wzięła udział w uroczystym poświęceniu sztandaru I Drużyny Harcerek im. św. Królowej Jadwigi w Lublińcu, a 14 listopada drużynę odwiedził kapelan Chorągwi Wielkopolskiej - ksiądz Tadeusz Czerniejewski, który poświęcił harcówkę. 

 czerniejewskiksiadz20202
ksiądz Tadeusz Czarniejewski
kapelan Chorągwi Wielkopolskiej ZHP oraz 28 Poznańskiej Drużyny Harcerek

28 maja 1947r. przed Seminarium, harcerze MDH im. Księdza Skorupki rozbili obóz - odbyło się to z okazji jubileuszu domu Ojców Oblatów. Postawiono szałas komendy, kapliczkę obozową, maszt a nawet kuchnię polową. Tego dnia przy dźwiękach werbli i płonącym ognisku, część druhów składało przyrzeczenie harcerskie na ręce druha drużynowego - Witolda Hadryana.

Latem 1947r. harcerze drużyny oblackiej nie wyjechali na obóz. Wyjechali za to rok później w 1948r. do Międzyzdrojów wraz z całym Hufcem Lubliniec, stanowiąc jeden z 5 podobozów. 

 12kapliczkamiedzyzdroje
Harcerze modlący się przy kapliczce obozowej w Międzyzdrojach - 1948r

Niestety po powrocie, we wrześniu 1948r. powoli zaczęto rozwiązywać ZHP. Tak też uczyniono z drużyną harcerską działającą przy Niższym Seminarium Duchownym Ojców Oblatów w Lublińcu. Same Seminarium przeżyło drużynę - 4 lata, po czym w lipcu 1952r. zostało zlikwidowane przez władze komunistyczne, a jej budynek zajął Zakład Dzieci Głuchych w Lublińcu. W tym czasie zaginął sztandar drużyny oraz wszelkie kroniki i zdjęcia.

Po wielu latach w budynku dawnego Seminarium powstał Zespół Szkół im. Edyty Stein, a w niej utworzyła się w 2015r. drużyna harcerska Hufca Lubliniec - "Tropiciele Przygód" i Gromada Zuchowa "Poszukiwacze przygód", którymi opiekowała się i prowadziła druhna Renata Kożuch. Historia zakręciła koło:)

 edtrastein2015rft
Gromada Zuchowa " Poszukiwacze Przygód"
  Drużyna Harcerska"Tropiciele Przygód"
z ZS im. Św. Edyty Stein w Lublińcu


Niestety z przyczyn kadrowych w 2017r. drużyna oraz gromada została rozwiązana:( Jako, że życie nie lubi pustki w 2016r. przy Parafii św. Stanisława Kostki „U Oblat” rozpoczęła działalność 1 Gromada Lubliniecka FSE (Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego "Zawisza" Federacja Skautingu Europejskiego (Skauci Europy)) im.św. Eugeniusza de Mazenod, której obecnym drużynowym (2020r) jest - akela Leszek Rojowski.

skaucieuropy2020aaaa
1 Gromada Lubliniecka FSE - luty 2020r.

Opracowane na podstawie:
Wspomnienia - Alojzy Gajek
Kronika Klasztoru Ojców Oblatów w Lublińcu
Kronika I Drużyny Harcerek im. Świętej Jadwigi w Lublińcu
A. Müller, W służbie harcerskich ideałów, ON, R. 1939, nr 7/8, s. 228-229.


Zdjecia:
Kronika Klasztoru Ojców Oblatów w Lublińcu
Kronika I Drużyny Harcerek im. Świętej Jadwigi w Lublińcu

Zbiory prywatne - Alojzy i Marcin Gajek
Zbiory prywatne - Marian Berbesz

Archiwum ZHP w Lublińcu
Jankowskie Notatki nr 3 - ojciec Czesław Bartosz
A. Müller, W służbie harcerskich ideałów, ON, R. 1939, nr 7/8, s. 228-229.
fotopolska.eu