Historia Hufca Lubliniec

Harcerstwo to nie jest coś, co się umie, ale to jest coś czym się jest.

Biografie Harcerskie

Józef Pilarczyk urodził się 25 czerwca 1906r. w Zagórzu (ówcześnie powiat będziński), dzisiaj dzielnica Sosnowca w domu Ignacego i Józefy z Cichońskich. Szkołę powszechną (6 klasową) ukończył w 1917r. Następnie do przez cztery lata uczył się w Państwowym Gimnazjum w Dąbrowie Górniczej, by od 1922r. rozpocząć naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim w Mysłowicach.

myslowiceseminarium2023
Seminarium Nauczycielskie w Mysłowicach, gdzie uczył się Józef Pilarczyk

11 czerwca 1926r. Pilarczyk zdał egzamin dojrzałości w tej szkole i został skierowany do pracy jako nauczyciel tymczasowy do Szkoły Powszechnej w Wesołej (pow. pszczyński).

W lipcu 1928r. został powołany do obowiązkowej służby wojskowej w Baonie Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 5 w Krakowie. Jednak już w listopadzie został z niej zwolniony na 12 miesięcy i otrzymał kategorię "B", po czym wrócił do pracy w Wesołej.

Zimą 1929r. Pilarczyk zmienia szkołę. Jednym z powodów rozstania się z Wesołą jest chęć kształcenia się w pracy harcerskiej, stąd zostaje przeniesiony do Szkoły Powszechnej w Nowych Hajdukach (od 1934r. cześć Chorzowa). Zmienia także stan kawalerski - żeniąc się z Heleną z domu Billing (Pilarczykowie będą mieć dwoje dzieci, pani Helena umrze w wieku 45 lat w 1952r).

W marcu 1930r. Józef Pilarczyk zdaje II egzamin nauczycielski i zostaje nauczycielem stałym, równocześnie zapisuje się na Wyższy Kurs Nauczycielski z grupy matematyczno-fizycznej w Cieszynie, a w roku 1932 kończy - 5 miesięczny kurs Społeczno-Rolniczy w Brodach, mający pomóc nauczycielom w pracy na wsi.

W sierpniu 1932r. Józef Pilarczyk został mianowany kierownikiem jednoklasowej Szkoły Powszechnej w Zielonej (obecnie dzielnica Kalet). Funkcję tą pełnił do 1935r.

pilarczyk zoef1935a
Józef Pilarczyk - wśród uczniów przed szkołą w Zielonej - 1935r.

W tym czasie aktywnie udziela się w tworzącym się w Kaletach - harcerstwie. Zakłada Gromadę Zuchową. Pasjonuje go nie tylko harcerstwo. Jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia Śpiewaczego "Hejnał" działającego w Zielonej,

pilarczykchor1934chór234
Józef Pilarczyk - siedzi drugi od lewej
wśród członków Stowarzyszenia Śpiewaczego "Hejnał"

a także Stowarzyszenia Lubowników Akwariów i Terrariów i Pielęgnowania Pomników Natury "Agrion" w Chorzowie (od 1928r).

akwariumiterarium1935Czasopismo Akwarjum i Terrarjum - 1935r.

W 1935r. przeprowadza się do Lublińca i rozpoczyna pracę w tamtejszej Szkole Powszechnej. Główną przyczyną zmiany miejsca pracy jest choroba żony, która po drugim porodzie niedomaga na serce. Jednym z warunków przeprowadzki jest pełnienie przez Pilarczyka funkcji sekretarza Narodowego Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy w Lublińcu. Rok później Pilarczyk zostaje nauczycielem Szkoły Powszechnej nr 2.

pilarczykszkola2019tgrtgtt
Druh Józef Pilarczyk wśród nauczycieli Szkoły Powszechnej w Lublińcu
stoi czwarty od lewej strony

Coraz aktywniej działa w strukturach ZHP w Lublińcu. W kwietniu 1937r. otrzymuje stopień podharcmistrza. Latem jest komendantem hufcowego Kursu Wodzów Zuchowych w Mechelinkach k. Gdyni. W grudniu tego roku zostaje namiestnikiem zuchowym. Prowadzi w Hufcu Lubliniec Referat Drużyn Zuchowych. W latach 1937-1939 jest członkiem Kręgu Starszoharcerskiego im. księdza Konstantego Damrota. Latem 1938r. od 18 lipca do 7 sierpnia organizuje dla 5 DH im. płk Leopolda Lisa-Kuli obóz stały w Dobrowlanach(obecnie Ukraina) i jest na nim komendantem. Wreszcie latem 1939r. zostaje mu powierzona funkcja Komendanta Hufca ZHP Lubliniec.

pilarczykchor1934chór2 
Druh Józef Pilarczyk wśród członków Kręgu Starszoharcerskiego
stoi drugi od lewej

W 1937r. zostaje mu powierzone zadanie opieki nad świetlicowymi zespołami teatralnymi w powiecie lublinieckim, od 1938r. otrzymuje na prace z zespołami dodatkowe godziny płatne kosztem etatu w szkole. Pilarczyk prowadzi zajęcia w Zakładzie dla Niepoprawnych Przestępców w Lublińcu, a także w lublinieckiej Szkole Rolniczej. Od 1938r. jest prezesem Stowarzyszenia Miłośników Ogrodnictwa "Gliniak Śląski" w Lublińcu.

W czasie wojny jako nauczyciel i do tego jeszcze działacz harcerski ukrywa się wraz z rodziną.

Po wojnie przeprowadza się do Katowic. Studiuje zaocznie ekonomię. Nie zapomina o swoich pasjach. Nadal działa w harcerstwie. Latem 1945r. zostaje kierownikiem wydziału WF - Komendy Chorągwi Śląsko-Dąbrowskiej (funkcję tą pełni do grudnia 1947r.). 15 września 1946r. otrzymuje stopień harcmistrza. Jak większość instruktorów przedwojennych w momencie przekształcenia ZHP w OHZHP odchodzi z organizacji.

Od tej pory większość czasu poświęca swojej drugiej pasji - rybom akwariowym. W latach 1955-1959 piastuje funkcję prezesa Koła Polskiego Związku Miłośników Akwarium w Chorzowie, od 1959 do 1967 funkcję prezes Zarządu Głównego PZMA.

tata 60a
Józef Pilarczyk (lata 60-te)

Jest także współzałożycielem czasopisma "Akwarium" (1959r.).

akwarium1959434
Pierwszy numer czasopisma "Akwarium",
którego współredaktorem i założycielem był Józef Pilarczyk

Za swoją działalność społeczną został odznaczony  Brązowym i Złotym Krzyżem Zasługi.

Aż do niespodziewanej śmierci, która ma miejsce 10 września 1968r. pracuje w Hucie "Kościuszko" w Chorzowie na stanowisku kierownika magazynów inwestycyjnych. Zostaje pochowany na cmentarzu w parafii Św. Jadwigi w Chorzowie.

pilarczykcemtarz2019tgt

Opracowane na podstawie:
Archiwum Hufca ZHP Lubliniec
Historia ruchu śpiewaczego w Kaletach - Rajnold Franke
Harcerstwo w Kaletach - Leszek G.Grabski
Początki szkolnictwa. Szkoły w Zielonej i Miotku - Edward Goszyk, Jacek Lubos
Akwarium nr 1 1959r., nr 6 1968r.
Wspomnienia - Mirosław Pilarczyk
Eugeniusz Loska, Kronika Górnośląskiego Harcerstwa 1920-1939, Katowice 2021

Zdjęcia:
Archiwum Hufca ZHP Lubliniec
Historia ruchu śpiewaczego w Kaletach - Rajnold Franke
Początki szkolnictwa. Szkoły w Zielonej i Miotku - Edward Goszyk, Jacek Lubos
Akwarium nr 1 1959r., nr 6 1968r.